امروز خبردار شدیم که چه نشسته‌اید، «شورای عالی اطلاع رسانی» حکومت اسلامی، جهت استفادة «هم‌میهنان» از آخرین شیوه‌های مراودات نوشتاری بر خطوط اینترنت یک «قلم» نستعلیق با بهره‌گیری از «نرم‌های» یونی‌کد تولید کرده، و بر روی خطوط اینترنت در اختیار «کاربران» ایرانی قرار داده، تا منبعد مطالب‌شان را نه در قالب «قلمهای» روزنامه‌ای و چاپی، که در هیبت اشعار خطاطی شدة حافظ و مولانا بر روی امواج بگذارند! با خود گفتیم، ای دل غافل! دیدی؟ دیدی، اینهمه ناسزا نثار «لباس‌شخصی‌ها» کردیم، و آخر و عاقبت هم اینان «نستعلیق‌مان» را روی خط گذاشتند؟ آن «سید» قبلی که، بجای خندیدن به روی آب، 8 سال فقط به روی ما ملت می‌خندید هم نتوانست «نستعلیق» روی خط بگذارد! ولی اینک بگذریم از آنچه وی کرد و نکرد، که معمولاً «چسی» در غربت بود، و «چس‌ناله» نزد ملت!
البته حکایت «نستعلیق» نویسی بر روی اکران رایانه، از دیر باز بعضی‌ها را مشغول به خود داشته! نخستین تلاش‌ها را، آنطور که نویسنده به خاطر دارد، می‌باید نزد نرم‌افزارهائی همچون «کلک»، «چلیپا» و «نامه‌نگار» بیابیم. «کلک» از نظر «صنعت» نگارش، در این میان، از دیگر نرم‌افزارها قدرتمندتر است و گزینه‌های وسیع‌تری داشت؛ «چلیپا» نرم‌افزاری خشک و متمرد بود، ظرافت چندانی نداشت و استفاده از آن سرانجام مصرف‌کننده را از خرید پشیمان می‌کرد؛ در عوض «نامه‌نگار»، پس از ویراست سوم این نرم‌افزار، متن‌ها را راحت‌تر به تحریر می‌آورد، هر چند به کارگیری گزینه‌هایش بسیار وقت‌گیر و خسته کننده بود! ولی یک مشکل اصلی هنوز باقی مانده بود؛ تمامی متن‌هائی که این نرم‌افزارهای «نستعلیق‌نگاری» به اصطلاح تولید می‌کردند، در ارتباط با دیگر نرم‌افزارهای رایانه‌ای، فقط به صورت «تصویر» قابلیت انتقال داشت! آن‌ها که با مشکلات انتقال تصویر در اینترنت و یا متون آشنا هستند، می‌دانند که تصویر، علاوه بر حجم سنگین، فاقد قابلیت هماهنگی با متن است. خلاصه بگوئیم به صورت عضوی «علل بدل» و غیرقابل تغییر در ساختار صفحات «وب» و مراسلات رایانه‌ای باقی می‌ماند. «تصویرنگاری» بر صفحات «وب»، نزد ملل صاحب‌منصب جهان، یعنی همان‌ها که نفت‌های‌مان را به قیمت «مناسب» حیف و میل می‌کنند، داستان دهة 1990 است، نه هزارة سوم!
با این وجود، از آنجا که ملت ایران همیشه «سر در لاک خود» دارد، با مسئلة انتقال «نستعلیق» نویسی به دیگر نرم‌افزارهای رایانه‌ای، خود را خسته و دل‌مشغول نکرد! نشست تا اینکه شرکت «مایکرومدیا»، به صورتی تقریباً ناشناس، نرم‌افزار کوچکی تحت عنوان «نستعلیق‌نگار» تولید کند، و با نصب آن بر رایانه‌ها، به ایرانیان «صاحب‌نظر»، این امکان را بدهد که در نرم‌افزارهائی از قبیل «ورد» به طور مستقیم نستعلیق بنویسند! این «انقلاب»، که همچون نوع 22 بهمنی «به دست یک شرکت آمریکائی» در دامان امام و امت فرو افتاده بود، جمیع ملایان را خوش آمد! و خیلی‌ها حتی خوش‌خوشان‌شان هم شد! ولی «مایکرومدیا» شاید دلیلی بر گسترش «نستعلیق» نگاری ندید، و دولت هم که محلی جهت «لفت و لیس» و دزدی و پدرسوختگی‌های معمول و متداول، در این نوع «فعالیت‌ها» نمی‌دید، جهت گسترش این نرم‌افزار، سعی نکرد با «مایکرومدیا» در اینمورد، زمینه‌ای جهت فعالیت صنعتی و تحقیقی فراهم آورد! این نرم‌افزار، ویراست‌های جدید پیدا نکرد، در ساختاری کاملاً ابتدائی باقی ماند، و به دلیل مشکلاتی که در تخته‌کلیدها ایجاد می‌کرد، و خصوصاً عدم سازگاری با چاپ صفحات «پی‌دی‌اف»، و با دیگر محصولات «آدوبی»، به تدریج منزوی شد و از یادها برفت!
مدت‌ها بعد، در این زمینه، تلاش دیگری از جانب نرم افزار «میرعماد» صورت گرفت! میرعماد در واقع نسخه‌برداری کامل، و یا بهتر بگوئیم «تقلیدی» کامل و بی‌عیب و نقص از «نستعلیق‌نگار» مایکرومدیا بود، با این تفاوت که مشکلات تخته کلید را ایجاد نمی‌کرد، و حتی می‌توانست آرایش و گزینه‌های متفاوتی نیز در نرم‌افزار «ورد»، جهت نگارش «نستعلیق» فراهم آورد، عملی که «نستعلیق‌نگار» از انجام آن عاجز بود، ولی اشکال اصلی همچنان پا برجا باقی مانده بود؛ صفحات تایپ شده با «میرعماد» هر چند زیبا، قابلیت انتقال به فضای مجازی را نداشتند، قابل چاپ در صفحات «پی‌دی‌اف» نبودند، و با دیگر محصولات مایکروسافت و «آدوبی» نیز سازگاری نشان نمی‌دادند! «میرعماد» علیرغم دستیابی به نوعی «بلوغ» صنعتی و فناورانه، مجبور به ترک صحنة «مبارزات» نستعلیق‌نگاری شد!
در چنین فضائی است که امروز شاهد بازگشت «مبارزات» نستعلیق‌نگاری هستیم، آنهم در قلب یک تشکیلات دولتی به نام «شورای عالی اطلاع رسانی»! البته کسانی که علاقمند به نصب این قلم بر روی رایانه‌های‌شان هستند می‌توانند به سایت این به اصطلاح «شورای عالی» رفته آنرا بارگیری کنند و در قلمهای ویندوز نصب کرده، در هنگام نگارش آنرا مورد استفاده قرار دهند! فعلاً این قلم «مجانی» است، تا ببینیم صورت حسابش برای ملت ایران چقدر بوده! ولی تا آنجا که به عملکرد این قلم بر روی صفحات «ورد» و یا «وب» مربوط می‌شود مطالبی را می‌باید توضیح داد.
نخست اینکه طراحان «زیرک» این قلم «انقلابی» به طور کلی فراموش کرده‌اند که، نگارش «نستعلیق» در قوالب سنتی آن، نمی‌تواند امروز جهت تولید انبوه صفحات یک وبلاگ و یا یک روزنامه، مورد استفاده قرار گیرد. جهت مطالعة متراکم و گسترده، می‌باید در ساختمان نگارش «نستعلیق»، تجدید نظری کاملاً اساسی صورت گیرد، تا بتوان در هنگام مطالعه بر روی اکران رایانه این قلم را «تحمل» کرد، و مطالعة آن چشم‌آزار و خسته کننده نباشد! قلم نستعلیقی که «شورای عالی اطلاع رسانی» پیشنهاد می‌کند، در ساختار ارائه شده، صرفاً می‌تواند در مقام تیترگذاری و آرایش صفحه مورد استفاده قرار گیرد. خواندن یک متن چند صفحه‌ای بر روی رایانه، با این «قلم» عملاً فقط یک دیوانگی می‌تواند باشد، از اینرو تولید این «قلم» به صورتی که عرضه شده، بی‌معنا، و صرف بیهودة انرژی، وقت و سرمایة یک ملت است!
اگر می‌گوئیم این «شورا» ملت را مسخره کرده، به دو دلیل کاملاً اساسی است؛ در هنگام به کار گیری قلمهای ریز، «شاهکار» یونی‌کد نستعلیق «شورا»، بر روی صفحات «وب» عملاً غیرقابل قرائت می‌شود! و در هنگام به کار بردن قلمهای درشت، محل اتصال حروف به یکدیگر گویا «محاسبه» نشده، این اتصالات را حتماً دست بریدة «حضرت عباس» می‌باید تأمین کند! به صراحت بگوئیم، این شورا توانسته «قلمی» خلق کند، که نه در حروف ریز، و نه به صورت درشت، به هیچ عنوان قابلیت قرائت نداشته باشد! برای انجام چنین مهمی حتماً یک «شورا» می‌بایست تشکیل می‌دادیم! و برای هدر دادن سرمایة یک ملت، چه بهتر از چنین شورائی!
از طرف دیگر، با نیم‌نگاهی به محدودیت‌های این به اصطلاح «قلم یونی‌کد»، به صراحت در می‌یابیم که ایدة اصلی آن از درون بستة نرم‌افزار «نستعلیق‌نگار» مایکرومدیا بیرون کشیده شده! البته اینکار را «متخصصین» مهندسی «وارونه»، که در ایران تنها فناوران دولتی علم رایانه به شمار می‌روند، با سادگی تمام صورت می‌‌دهند! این بسته «قلم»، حتی در «ورد» از نظر زیبائی و توازن ساختارها، از محدودیت‌هائی برخوردار است که حتی نوع «میرعماد» نیز سال‌ها پیش آن را پشت سر گذاشته بود! از طرف دیگر، اعداد در این قلم، در ویراست «وب» و یونی‌کد، هنوز به صورت لاتین به چاپ می‌رسد! «حمزه» هنوز به صورت «دونقطة» عربی گذاشته می‌شود، و «اعراب»، «نقطه‌ها»، و ... در تداخل کامل با حروف قرار گرفته، متن را کاملاً غیرقابل مطالعه می‌کند! بررسی این «قلم» انقلابی را در همینجا به پایان می‌بریم، چرا که تحلیل دیگر «محدودیت‌هایش» فقط اتلاف وقت است؛ اینرا فقط می‌گوئیم که عکسی کوچک از «عملکرد» یونی‌کد «اسلامی» را در همین وبلاگ در مرورگر اکسپلورر ضمیمه کرده‌ایم، جالب اینجاست که این «قلم»، در فایرفاکس که معمولاً رفرانس برنامه‌نویس‌هاست، به هیچ عنوان کار نمی‌کند! و از قضای روزگار بهترین نمایش «قلم» را می‌توان در مرورگر «اپرا» دید! از آنجا که استفاده از «اپرا» بسیار نادر است ـ فقط نیم درصد کاربران از «اپرا» استفاده می‌کنند ـ می‌توان نتیجه گرفت که، عملکرد تقریباً قابل قبول این «قلم» در نرم‌افزار «اپرا»، صرفاً نتیجة یک اتفاق ساده است، نه یک برنامه‌ریزی هدف‌مند! ولی از حق نمی‌باید گذشت، اینهمه «تقلب»، اینهمه «ندانم‌کاری»، و «واپس‌رفتن»، در یک پروژة «حقیر»، تحت عنوان «قلم یونی‌کد»، از آن نمونه‌هاست که فقط در حکومت اسلامی می‌توان یافت.
البته ما از حکومتی که نرم‌افزار خبرگزاری رسمی «ایرنا» را هم از عربستان سعودی دزدیده و کپی کرده، انتظاری بیش از این‌ها نداریم. همانطور که قبلاً هم در این وبلاگ به دفعات گفته‌ایم، تنها رسالتی که این حاکمیت در برابر اینترنت برای خود قائل است، از میان برداشتن مقام و موضع «ارتباطات» در هزارة سوم تاریخ بشر است، اینان در هنگام برخورد با پدیدة اینترنت، مطبوعات «صدرمشروطه» و 22 بهمن را می‌بینند، مطبوعاتی که مشتی چماقدار با فریاد و هیاهو قرار است روزی به تعطیل بکشانند! این بدبخت‌ها، هنوز نفهمیده‌اند که از اینترنت نمی‌توان فرار کرد، و می‌باید با آن زندگی کرد. بررسی ژست‌های «فرهنگ‌دوستانة» ملاجماعت را در همین نقطه رها می‌کنیم، و فقط به این مهم اشاره خواهیم داشت که، در جهان امروز دولت‌های قدرتمند همه ساله میلیاردها دلار صرف طرح‌های فناورانه جهت تصاحب هر چه بیشتر فضای مجازی، سرمایه‌گذاری می‌کنند! این «فضا» اگر امروز مجازی‌اش می‌خوانیم، به هیچ عنوان «فرودست» و «بی‌ارزش» نیست، فردا و فرداها این فضا در سرنوشت ملت‌ها نقش بسیار تعیین کننده‌ای ایفا خواهد کرد، ولی زمانیکه مشتی «احمق» بر مقدرات یک ملت حاکم‌اند، آیا راهی جز نکبت و سرشکستی در آینده باقی می‌ماند؟
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر